Geschiedenis Paasvuren
Over de oorsprong van het paasvuur is niet veel bekend. Het paasvuur is waarschijnlijk ontstaan uit verschillende heidense gebruiken en tradities, die later in het christendom verweven geraakt zijn. De oudste schriftelijke bronnen over paasvuren dateren uit het midden van de 16e eeuw. Vermoedelijk was het paasvuur eeuwen geleden vaak aanleiding voor een feestje, compleet met drank en wilde dansen. In de 17e eeuw probeerde de protestantse kerk daarom een einde te maken aan deze traditie. Toen een verbod geen effect bleek te hebben, werden de paasvuren ingepast in de christelijke tradities
Tijdens WOII werden paasvuren tussen zonsondergang en zonsopkomst verboden. Toch bleef na dit verbod het gebruik van het aansteken van een paasvuur in veel gebieden bestaan.
In Nederland zijn de meeste vuren in Drenthe, Groningen, Overijssel en Gelderland. Maar ook in Friesland en in Noord-Brabant komen paasvuren voor.
Paasvuurcompetitie in Holten
Vanaf 1964 worden er in Holten paasvuren gebouwd in competitieverband. Deelnemende buurtschappen waren: De Kol, De Haar, Rietberg, Waterhoek, Noordenberg, Vlishoek, Beuseberg, Dijkerhoek, Espelo en Holterbroek. Naast de strijd om het grootste paasvuur werd er ook gestreden om de schoonheidsprijs.
Door het competitieverband zijn de Holtense paasvuren in de jaren steeds groter geworden. De Holtense paasvuren stonden dan ook al gauw bekend als de grootste van Nederland. Vanaf de jaren 80 vond de paasvurenstrijd nog plaats tussen de buurtschappen Espelo, Beuseberg, Dijkerhoek en Holterbroek, waarbij de strijd om het grootste paasvuur vaak tussen Espelo en Beuseberg plaatsvond. Ook werden er regels opgesteld m.b.t. de bouw van de paasvuren vanwege de steeds groter wordende machines die bij de bouw gebruikt werden. Zo mogen de paasvuren tot 4,5 meter machinaal worden opgebouwd en moet de rest volledig met de hand gebeuren. Ook werd er een hoogte/omtrek verhouding vastgesteld van 1 op 8. Dit betekent dat voor elke 8 meter omtrek het paasvuur 1 meter de lucht in moet.
Heden
De laatste jaren gaat de strijd om het grootste paasvuur vooral tussen Espelo en Dijkerhoek. Voor de titel ‘mooiste paasvuur’ wordt er gestreden tussen Holterbroek en Beuseberg. Ieder jaar worden de paasvuren gekeurd door de Holtense paasvuren commissie bestaande uit o.a. de Burgemeester, de VVV en de Prins Carnaval.
Mede door de 2 wereldrecords uit 1987 en 2012 die Espelo heeft neergezet komen er jaarlijks veel bezoekers vanuit heel Nederland naar Espelo. Ook aan media aandacht is geen gebrek, het is inmiddels traditie dat de grote omroepen waaronder NOS, RTL en SBS jaarlijks bij het paasvuur aanwezig zijn.